środa, 10 kwietnia 2013

Czasowniki posiłkowe - nie do jedzenia ;)

Znacie z historii, albo z literatury takie stwierdzenia, że jakiś dowódca prosi o posiłki, czyli o dodatkową pomoc rezerwowych oddziałów...
Takie jest w uproszczeniu zadanie czasowników posiłkowych - pomagają one w tworzeniu czasów przeszłych, przyszłych i strony biernej w języku niemieckim. Ich niemiecka nazwa Hilfsverben wywodzi się właśnie od słów: Hilfe f (pomoc) i Verb n (czasownik). Jest ich w języku niemieckim kilka. Nam potrzebne są na razie dwa: haben i sein.

Czas przeszły Perfekt tworzy się za pomocą osobowej formy jednego z tych czasowników i formy Partizip II, którą omawiałam w poprzednich dwóch postach.

Jak zdecydować, czy w zdaniu użyć haben czy sein?
Przyjrzyjcie się przykładom:

Ich habe meine Ferien zu Hause verbracht. Spędziłam ferie w domu.
Ich habe ein bisschen ferngesehen. Trochę oglądałam telewizję.
Meine Familie hat mit mir Brettspiele gespielt. Moja rodzina grała ze mną w gry planszowe.
Wir haben zusammen gekocht. Wspólnie gotowaliśmy.
Das Essen hat uns geschmeckt. Jedzenie nam smakowało.

Ich bin nach der Schule ins Kino gegangen. Poszłam po szkole do kina.
Dann bin ich nach Hause zurückgekommen. Potem wróciłam do domu.
Wir sind zum Einkaufszentrum gefahren. Pojechaliśmy do galerii.
Wir sind die Treppe hinaufgestiegen. Weszliśmy po schodach na górę.

Maria ist spät aufgewacht. Maria późno się obudziła.
Das Kind ist schwer erkrankt. Dziecko poważnie zachorowało.
J. S. Bach ist in Eisenach geboren. J. S. Bach urodził się w Eisenach.
Mozart ist 1791 gestorben. Mozart zmarł w 1791 roku.
Der Schnee ist getaut. Śnieg stopniał.

Zwróćcie uwagę, że czasownik sein pojewia się w tych zdaniach, które oznaczają przemieszczenie się podmiotu (idzie, jedzie, wraca, wspina się) i tam, gdzie podmiot zmienia stan (śpiący - budzi się, zdrowy - zachorowuje, "nieistniejący" - rodzi się, żywy - umiera). Może również chodzić o przemianę fizyczną (topnienie śniegu).

Istnieją jeszcze trzy czasowniki, które zawsze tworzą czas przeszły z posiłkowym sein. Są to: sein, werden i bleiben.

Pozostałe czasowniki wymagają w czasie przeszłym Perfekt posiłkowego haben.

Poćwicz:
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3
Ćwiczenie 4

Brak komentarzy: